Phong Tục Tang Ma Người Cao Lan – Nghi Lễ, Quan Niệm & Kiêng Kỵ
Tang ma là một trong những nghi lễ quan trọng bậc nhất trong đời sống tâm linh của người Cao Lan.
Qua từng nghi thức, ta thấy được sự gắn kết chặt chẽ giữa tín ngưỡng, phong tục truyền thống và niềm tin vào thế giới tâm linh.
Bài viết dưới đây tổng hợp đầy đủ nghi lễ tang ma người Cao Lan, từ khâm liệm, phát tang, chọn đất chôn đến những điều kiêng kỵ để bạn đọc dễ dàng tìm hiểu.
Quan Niệm Về Tang Ma Của Người Cao Lan
Theo tập quán, người Cao Lan cho rằng người chết sẽ hóa thành ma, sống ở một thế giới khác dưới sự quản lý của tổ tiên hoặc thần linh. Thỉnh thoảng, linh hồn mới trở lại trần gian để thăm nom và phù hộ cho con cháu.
Tang lễ thường gồm hai nghi thức lớn:
- Lễ chôn thể xác (lễ đưa ma) – còn gọi là lễ chôn ma.
- Lễ làm nhà xe – thường tiến hành sau, khi gia đình đã chuẩn bị đủ điều kiện kinh tế.
Các Nghi Lễ Tang Ma Chính
Lễ Khâm Liệm
- Vuốt mắt, tắm bằng nước lá thơm cho người mất.
- Mặc quần áo mới hoặc quần áo thường ngày.
- Đặt bạc và gạo nếp trong miệng người chết (biểu tượng phúc lộc cho con cháu).
- Đặt 7 đồng xu ở mắt, tai, mũi và miệng tượng trưng cho 7 ngôi sao dẫn đường.
- Đặt tiền giấy vào tay để dùng trên đường sang thế giới bên kia.
- Đặt thêm gà con và gậy làm hành trang chống chọi thế lực xấu.
Lễ Phát Tang & Treo Tranh Thờ
- Con cháu đeo vỏ dao tưởng nhớ cha mẹ.
- Thầy cúng làm lễ thỉnh thánh thần chứng giám.
- Treo bức tranh tướng trên bàn thờ “nhà xe”.
Lễ Tế Rượu
- Gia đình chuẩn bị mâm lễ: bánh dày, gà luộc, cơm, rượu.
- Thầy cúng thắp hương, mời linh hồn về thụ hưởng.
- Con cháu, hàng xóm lần lượt thắp hương, chia buồn.
Lễ Chọn Đất Chôn
- Chọn đất theo hướng của dòng họ, độ dốc hợp lý.
- Quan niệm chọn sai đất sẽ ảnh hưởng đến vận mệnh, công việc của con cháu.
- Trước khi đào huyệt, thầy cúng xin âm dương và làm lễ cầu thần linh.
Lễ Chôn Cất Người Chết
- Thầy cúng làm phép trừ tà, bảo vệ linh hồn.
- Con cháu quỳ quanh huyệt: nam bên trái, nữ bên phải.
- Dân làng giúp lấp mộ, đặt đá làm dấu.
- Khi về, đoàn đưa tang phải đi đúng đường lúc đi để tránh linh hồn đi theo.
Những Điều Kiêng Kỵ Trong Tang Ma Người Cao Lan
- Làm sai nghi lễ → bị coi là mang lại tai họa cho gia đình, phải làm lại.
- Thầy cúng ăn chay trong ngày tang, con cháu kiêng ăn mặn trong những ngày tang lễ.
- Không ca hát, hội hè, dựng vợ gả chồng trong 3 năm để tang.
- Người có ngày sinh trùng ngày tang → phải tránh mặt.
- Không đeo đồ trang sức bằng bạc, không làm bà mối trong thời gian để tang.
- Nếu có người chết tiếp trong gia đình → phải cắt tang trước để tránh trùng tang.
Ý Nghĩa Văn Hóa
Phong tục tang ma của người Cao Lan không chỉ thể hiện sự kính trọng với người đã khuất mà còn phản ánh tín ngưỡng dân gian, quan niệm âm – dương, đồng thời gắn kết cộng đồng làng bản trong những thời khắc khó khăn.
FAQ – Câu Hỏi Thường Gặp Về Tang Sự Người Cao Lan
Người Cao Lan có những nghi lễ tang ma đặc trưng nào?
Tang ma của người Cao Lan gồm lễ khâm liệm, phát tang, tế rượu, chọn đất chôn và chôn cất.Vì sao người Cao Lan đặt 7 đồng xu lên thi hài?
7 đồng xu tượng trưng cho 7 ngôi sao dẫn đường cho linh hồn sang thế giới bên kia.Người Cao Lan có tục cải táng không?
Không. Họ quan niệm “nhất táng thiên thu”, chỉ bốc mộ khi thật cần thiết.Thời gian để tang của người Cao Lan kéo dài bao lâu?
Con cháu thường để tang 3 năm, kiêng ca hát, cưới hỏi và đeo đồ trang sức.Điều kiêng kỵ lớn nhất trong tang ma người Cao Lan là gì?
Tuyệt đối không làm sai trình tự nghi lễ. Nếu sai, phải sửa ngay để tránh mang họa cho gia đình.
Tham Khảo Thêm Kiến Thức Hữu Ích Khác:
